il concordato di Worms

tra Papa Callisto II e l'imperatore Enrico V [Worms, 23 settembre 1122]

la pergamena originale In nomine sanctae et individuae Trinitatis.

Ego Heinricus, Dei gratia Romanorum imperator augustus,
pro amore Dei et Sanctae Romanae Ecclesiae et domini papae Calixti et pro remedio animae meae
dimitto Deo et sanctis Dei apostolis Petro et Paulo
Sanctaeque Catholicae Ecclesiae
omnem investituram per anulum et baculum
et concedo
in omnibus ecclesiis, quae in regno vel imperio meo sunt,
canonicam fieri electionem ac liberam consecrationem.


Possessiones et regalia beati Petri, quae a principio huius discordiae usque ad hodiernam diem, sive tempore patris mei sive etiam meo, ablata sunt, quae habeo, eidem Sanctae Romanae Ecclesiae restituo; quae autem non habeo, ut restituantur fideliter iuvabo.

Possessiones etiam aliarum omnium ecclesiarum et principum et aliorum tam clericorum quam laicorum, quae in terra ista amissae sunt, consilio principum vel iustitia quae habeo reddam; quae non habeo, ut reddantur fideliter iuvabo.

Et do veram pacem domino papae Calixto Sanctaeque Romanae Ecclesiae et omnibus, qui in parte ipsius sunt vel fuerunt; et in quibus Sancta Romana Ecclesia auxilium postulaverit, fideliter iuvabo et, de quibus mihi fecerit querimoniam, debitam sibi faciam iusticiam.


Haec omnia acta sunt consensu et consilio principum, quorum nomina subscripta sunt: Adalbertus archiepiscopus Mogontinus, F. Coloniensis archiepiscopus, H. Ratisbonensis episcopus, O. Bauenbergensis episcopus, B. Spirensis episcopus, H. Augustensis, G. Traiectensis, Ö.Constanciensis, E. abbas Wldensis, Heinricus dux, Fridericus dux, S. dux, Pertolfus dux, marchio Teipoldus, marchio Engelbertus, Godefridus palatinus, Otto palatinus comes, Beringarius comes. (SR) EGO FRIDERICUS COLONIENSIS ARCHIEPISCOPUS ET ARCHICANCELLARIUS RECOGNOVI